بادروج به عربی جوک به فارسی ریحان کوهی و تره خراسانی و به هندی بابری نامند
ماهیت آن:
نوعی از ریحان است، برگ آن ریز و ساق آن مربع و پرشاخ و کم بوتر از ریحان ، گل آن مایل به سرخ و در مصر ریحان احمر نامند. بری و بستانی می باشد و پاییزه است نه بهاره.
بری=صحرایی، خودرو
بستانی=باغی،کشت شده
صاحب تحفه المؤمنین نوشته که:
ظاهرا تخم شربتی باشد که از شیراز می آورند و با شربت قند می خورند
بهترین نوع آن خوشبوی آن است.
طبیعت یا مزاج بادروج:
با رطوبت فضلیه
منسوب به مشتری است به سبب حرارت آن
افعال و خواص بادروج:
مفرح(شادی آور) و مقوی دل و قوت بویایی و فم معده
مبهی (باه آور)
مدر شیر و بول و حیض و عرق
منضج و محلل ورم ها
رافع انشقاق(ترک، بریدگی)
جهت خفقان و غشی و عسر النفس(سختی تنفس)
ضعف کبد سرد و گرفتگی طحال
ریزانیدن سنگ مثانه
ضماد آن با سویق جو و روغن گل و سرکه، جهت ورم های گرم و ورم پستان
ضماد =بستن دارو بر روی عضو
ضماد به تنهایی، جهت گزیدن عقرب و زنبور و تنین بری و بر روی پستان جهت تحلیل ورم آن
مالیدن آن، جهت ورم چشم و منع نزلات
طلا=مالیده دارو بر عضو
قطره آب فشرده شده(عصاره) آن جهت جلای بصر(بینایی) و دمعه
جویدن آن، جهت رفع کندی دندان و زوال رطوبات عارضی سینه و شش
از خاصیت آن است که اگر در اول نزول خورشید به برج حمل جویده شود به طوری که به تمام دندان ها برسد ، تمام سال دندان ها از درد و بیماری دور و سالم میمانند
و اگر کسی آن را خورده باشد و عقرب آن را بگزد، احساس الم (درد و آزار) آن نمی نماید
گذاشتن جویده آن در گوش، جهت تسکین درد آن مؤثر است
سعوط(کشیدن به بینی) آب آن با سرکه و کافور، جهت رعاف(خون دماغ)
استنشاق آن معطس(عطسه آور)
در هنگام عطسه بهتر است که چشمها را بر هم گذاشته و خوب بفشارند و گردن و کمر صاف باشد و کج نباشد در این حالت عطسه بیشترین منفعت را خواهد رساند
ملین بطن(شکم) است و مولد کرم معده و مصرف زیاد آن به سبب تولید ریاح و بخارهای غلیظ و خلط مراری ردی، مخصوصا اگر با کوامخ مالحه، تناول نمایند، باعث ضعیفی چشم و سدر(سیاه شدن چشم. موقع بلند شدن) میگردد
مصلح بادروج
سرکه
خیار
پرهیزات
زنان باردار با احتیاط مصرف نمایند
افراد گرم مزاج در صورت مصرف با مصلح مصرف نمایند
مقدار مصرف :
از آب آن تا ده مثقال (34.5 گرم)
جایگزین آن:
به وزن آن شونیز
از خواص برگ آن است که اگر بجوند و در آفتاب گذارند کرم از آن متولد گردد.
تخم بادروج
مانع تولید سودا و جهت عسر بول(سختی ادرار) و تحلیل نفخ و ضماد آن بر پستان مولد شیر است
مقدار مصرف:
تا سه مثقال (10 گرم)
روغن بادروج
نحوه ساخت:
آب برگ آن را با سه برابر آن روغن زیتون بجوشانند تا روغن بماند.
طبیعت روغن بادروج:
گرم و تند و جالی(پاک کننده)
آشامیدن نصف اوقیه (13 گرم) آن با آب گرم، جهت اخراج کرم معده مفید است
طلای آن، جهت دفع مواد سرد و تحلیل رطوبات و تقویت اعصاب، نافع است
طلا=مالیدن دارو بر عضو
منبع:
عقیلی علوی شیرازی، سید محمد حسین بن محمد هادی، مخزن الأدویه